Pamięć i duma

Wystawa czasowa: „Pamięć i duma”.

Krzysztof „ Zygzak” Chojnacki. Artysta wielostronny.

„Upamiętniam Powstanie Warszawskie…”

Krzysztof „ Zygzak” Chojnacki mieszka w Raszynie od dzieciństwa. To artysta wielostronny. W młodości był związany z subkulturą punk. 1 sierpnia 1981 ( data nieprzypadkowa) założył zespół rockowy „ TZN XENNA”. Współpracował także z zespołami „The Klaszcz”, „Lumpersi”, „ Dekold”. Autor tekstów piosenek, wierszy, twórca dioram. Jego wystawa „ Pamięć i duma ”,upamiętniająca Powstanie Warszawskie była prezentowana w różnych miejscach w kraju. Tegoroczna, związana z obchodami 74. rocznicy wybuchu powstania, od 1. sierpnia gości w Muzeum Okręgowym w Suwałkach.

Od dzieciństwa był ciekawy świata, żądny przygód i aktywny, dlatego dobrze te swoje potrzeby realizował w drużynie harcerskiej o profilu żeglarskim. Wówczas zrodziła się w nim jeszcze inna pasja, towarzysząca mu przez całe życie – poznawanie Warszawy i jej historii, dlatego często odbywał samotnie niedzielne spacery po mieście, odnajdując i kontemplując ślady bohaterów Powstania Warszawskiego. Powstańcy byli dla niego nie tylko bohaterami, ale także wzorami osobowymi: młodzi, odważni, niezłomni. Trafił kiedyś na wystawę dioram w warszawskim Arsenale, wizualizującą bitwy różnych okresów w dziejach Polski i Europy. Zainspirowała go do tworzenia własnych tego typu prac. Ulubionym miejscem w Warszawie stało się Stare Miasto. Nie dziwi zatem, że gdy zaczął uprawiać oryginalny, wówczas szczególnie, sport skate board, często można było go spotkać na deskach z kolegami na warszawskiej Starówce. Tam zetknął się też z subkulturą punk, która w dobie kryzysu socjalizmu schyłku lat siedemdziesiątych XX wieku była formą młodzieńczej kontestacji i poszukiwania życiowych celów wielu młodych ludzi. A Krzysiek Chojnacki był takim niespokojnym duchem, poszukującym własnych środków ekspresji tego, co mu w duszy grało. I znalazł , w sztuce. Najpierw w muzyce, później w różnych formach plastycznego wyrazu. Jego twórcze pomysły skonkretyzowały się wraz z założeniem rockowego zespołu

TZN XENNA. Zespół powstał 1 sierpnia 1981 roku, w kolejną rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, na którego etosie młodzi członkowie grupy się

wychowywali. Zatem ta data nie była przypadkiem, była symboliczna. Na scenie występowali pod pseudonimami, jak konspiratorzy. Funkcjonowali także

najczęściej „w podziemiu”, albowiem teksty ich piosenek , bezkompromisowe, nie znalazły wówczas uznania medialnych cenzorów. Stan wojenny jeszcze tę

atmosferę pogłębił. Byli jednak konsekwentni i nie ustępowali z obranej drogi twórczej, ignorując zakazy i grając wszystkie utwory. Udało im się wystąpić

nawet w Sali Kongresowej. W jednym z wywiadów ( FONOGRAFIKA TV) „Zygzak” wspomniał pierwszy koncert w stanie wojennym w warszawskim klubie

„Skarpa”, a zwłaszcza żywo i hałaśliwie reagującą publiczność. Nie obyło się więc bez reakcji ZOMO. Na koncercie był wówczas Grzegorz Ciechowski, który

został wylegitymowany i zabrany na komisariat, bo nie miał przepustki na pobyt w Warszawie. Ot, taka ciekawostka. – mówi „ Zygzak”.

W 1983 roku, po zmianie składu, dołączył do zespołu perkusista Darek Dynowski, także mieszkaniec Raszyna. Grupa rozpadła się w roku 1987. Miała jednak swoich licznych fanów, którzy po latach mocno sekundowali „

Zygzakowi” przy udanej reaktywacji TZN XENNA ( 2011). Po rozpadzie Krzysiek Chojnacki współpracował jeszcze z formacjami: „ The Klaszcz”, „ Lumpersi” i

„Dekold”. W latach 90. „ Zygzak” porzucił muzykowanie i zajął się działalnością plastyczną: malowaniem na tkaninie i projektowaniem strojów. Z początkiem

dwudziestego pierwszego wieku powrócił do modelarstwa. Realizując marzenia z dzieciństwa zaczął tworzyć dioramy – modelarskie makiety trójwymiarowe,

konstruowane w określonej skali (1:35). I tak powstała kompozycja „ Pamięć i Duma”, poświęcona Powstaniu Warszawskiemu , upamiętniająca atak na

Hetzera ( z niem. „ Podżegacz”) , niemieckie działo pancerne ( z 743 Batalionu Niszczycieli Czołgów), które zostało 2 sierpnia 1944 zdobyte przez powstańców

warszawskich, jednakże nie zostało użyte w walce. Dioramie towarzyszą fotografie dużych rozmiarów i o znaczących walorach artystycznych, pokazując

precyzję i artyzm jej wykonania. Wystawa była prezentowana w wielu miejscach w kraju min. w Legionowie (Galeria Otwarta), Górze Strąkowej

(namiot na polach bitwy pod Wizną), Zambrowie ( Regionalna Izba Historyczna) , Warszawie ( Centrum Promocji Kultury). W 2011 zagościła także

w Raszynie. Dołożyłam wszelkich starań, doceniając wartość tej ekspozycji, zarówno historyczną, edukacyjną, jak i artystyczną, by zaistniała w raszyńskiej

bibliotece ( GOK nie miał sali wystawowej). Organizacja doszła do skutku dzięki pomocy pani Magdaleny Golec, dyrektor tej placówki. W 2012 roku

prezentowana była także w Muzeum Dulag w Pruszkowie ( dzięki wsparciu P.Iwickiego), następnie w Belgradzie ( zorganizowana przez ambasadę RP).

Tegoroczna, związana z 74. rocznicą wybuchu powstania odbywa się w Muzeum Okręgowym w Suwałkach. Dla Krzyśka Chojnackiego wszystkie te wydarzenia artystyczne mają wymiar szczególny ze względu na jego pasję i emocjonalne związanie od dzieciństwa z tematyką powstańczą. Cieszy fakt, że mieszkaniec Raszyna odnosi artystyczne sukcesy, promując tym samym także naszą gminę. Warto jeszcze dodać, że reaktywowany zespół TZN XENNA z powodzeniem powrócił na polską scenę.

Elżbieta Kuczara