Historia budynku muzeum

Budynek muzeum, często nazywany Resursą, został zbudowany w latach 1912–1913 jako gmach funkcjonującego od 1900 roku Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w Suwałkach. Uchwała dotycząca budowy obiektu podjęta została w trakcie obrad walnego zgromadzenia towarzystwa 22 kwietnia 1912 roku. Trzy miesiące później, 20 lipca 1912 roku, odbyła się uroczystość położenia kamienia węgielnego. Jak pisano w „Tygodniku Suwalskim”, był to wówczas „pierwszy dom społeczny i widoma oznaka współdzielczości polskiej”. Prócz Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego w budynku znalazły siedziby polskie organizacje oraz instytucje społeczne i kulturalne, m.in.: Czytelnia Naukowa, redakcja i administracja „Tygodnika Suwalskiego”, „Lutnia”, Towarzystwo Rolnicze Suwalskie oraz Resursa Obywatelska – od której później, przyjęła się popularna nazwa budynku.

Po wybuchu pierwszej wojny światowej i zajęciu Suwałk przez Niemców ulokowano w budynku szpital wojskowy. Polskie społeczeństwo przejęło go dopiero tuż przed odzyskaniem niepodległości w 1919 roku. 13 września 1919 roku w sali balowej resursy rada miejska Suwałk podejmowała uroczystym obiadem, goszczącego z dwudniową wizytą w Suwałkach, Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. W roku 1920 podczas okupacji Suwałk przez wojska litewskie swoją siedzibę miała w nim Rada Ludowa Okręgu Suwalskiego.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego budynek był siedzibą Banku Udziałowego. Podobnie jak było to przed pierwszą wojną światową wykorzystywany był również na cele społeczne, mieszcząc lokale działających w Suwałkach towarzystw i instytucji społecznych. Przez wiele lat swoje siedziby miały tu redakcje ukazujących się w Suwałkach czasopism, drukarnia Stanisława Milewskiego, a później Klotyldy Dargielowej. Piętro budynku zajmowała ciesząca się najwyższą renomą i słynąca z wytwornych rautów i bali restauracja.

W czasie drugiej wojny światowej władze niemieckie ulokowały w resursie Dom Niemiecki (Deutsches Haus), a w październiku 1944 roku, po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną, rozlokowała się tu wojskowa komendantura miasta. W 1945 roku budynek przejął Spółdzielczy Bank Udziałowy, dzierżawiąc część pomieszczeń dla Państwowej Szkoły Przysposobienia Spółdzielczego, a później – Państwowego Zbiorczego Internatu Szkół Zawodowych. W roku 1954 obiekt w całości przeznaczono na potrzeby internatu.

Jesienią 1956 roku, frontowa część parteru, z wejściem od ulicy Kościuszki, przeznaczona została na potrzeby tworzącego się społecznego muzeum, w 1958 roku przemianowanego decyzją Miejskiej Rady Narodowej na Muzeum Regionalne Ziemi Suwalskiej. W roku 1964 rozwijająca się placówka otrzymała dodatkowe dwie sale wystawowe. W 1975 roku, po utworzeniu województwa suwalskiego, muzeum podniesiono do rangi Muzeum Okręgowego. Dwa lata później, na jego potrzeby przejęty został cały budynek. W latach 1977–1994 swoją siedzibę miało tu również Biuro Wystaw Artystycznych.