Jaćwieski Festyn Archeologiczny Szwajcaria 2025

Program imprezy

Ta największa impreza archeologiczno-historyczna w północno-wschodniej Polsce odbędzie się w dniach

26 września (piątek), godz. 9.00-17.00 i 27 września (sobota), godz. 11.00-18.00

Szwajcaria, rezerwat „Cmentarzysko Jaćwingów”, północne przedmieścia Suwałk, Studzieniczne 10, współrzędne GPS: N 54°9’4.4”, E 22°57’50.4

Tegoroczny festyn będzie wyjątkowy, ponieważ zainauguruje budowę Jaćwieskiego Centrum Archeologicznego w Szwajcarii, dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej
z programu Interreg, projekt LTPL00455 „The Mysterious Land of the Yotvingian Tribe”.  

Podczas festynu prezentowana jest bardzo różnorodna i atrakcyjna problematyka archeologii eksperymentalnej. Ta dyscyplina nauki o naszej odległej przeszłości polega przede wszystkim na odtwarzaniu i demonstrowaniu dawnych rzemiosł, życia codziennego
w pradziejach i okresie wczesnohistorycznym, metod walki etc. Wszystkie prezentacje przygotowali wybitni specjaliści, często znani naukowcy. W większości pokazów zwiedzający mogą uczestniczyć, próbując swych umiejętności pod okiem fachowej obsługi.

Podczas imprezy, z interaktywnym udziałem publiczności, odbywają się pokazy warsztatowe z zakresu archeologii eksperymentalnej, rekonstrukcje historyczne
i etnograficzne, na przykład:

– produkcja ozdób pradziejowych,

– warsztat garncarski, lepienie naczyń i ozdób glinianych, wypał ceramiki w piecu ziemnym,

– wytwarzanie dziegciu i smoły w pradziejach,

– produkcja paciorków szklanych,

– jubilerstwo, złotnictwo w dawnych epokach,

– kuchnia i pożywienie w pradziejach i wczesnym średniowieczu, historia starolitewskiej kuchni,

– bursztyniarstwo,

– obróbka drewna, snycerstwo,

– produkcja wyrobów z kory brzozowej,

– wytwarzanie wiader z kory lipowej,

– dawne skórnictwo,

– bębniarstwo,

– starożytne rybołówstwo,

– tkactwo tabliczkowe, wyrób krajek,

– hafciarstwo,

– repasarstwo,

– farbiarstwo,

– starożytne skórnictwo,

– metalurgia i odlewnictwo,

– biała broń miotana, strzelanie z łuku, rzut oszczepem,

– uzbrojenie, strój i wyposażenie wojów we wczesnym średniowieczu,

– wycieczki na cmentarzysko kurhanowe w Szwajcarii, prowadzone przez archeologa, połączone z pogadanką.

Uwaga! Po raz pierwszy na naszym festynie wystąpi Teatr tańca historycznego “Sarabanda” Anny Korbolewskiej (dwa przedstawienia w piątek, patrz harmonogram wydarzeń) z interaktywnym spektaklem taneczno-kostiumowym “Quisque suae fortunae faber / Jesteś kowalem swojego losu”, połączonym z warsztatami tańców z XV wieku dla publiczności.

Tradycją festynu jest Turniej Wojów o Skarb Skomanda oraz turniej łuczniczy (dla wojów i publiczności), z cennymi nagrodami.

Udział w imprezie jest rekomendowany przez Prezydenta Suwałk. Szkoły (oraz goście indywidualni) będą mogły skorzystać z bezpłatnych autobusów, organizowanych przez Miasto Suwałki.

Harmonogram szczegółowy:

Piątek, 26 września 2025 r.

• 9:00 – rozpoczęcie imprezy, pokazy archeologii eksperymentalnej
• 9:30 – powitanie gości, prezentacja organizatorów imprezy, wykonawców oraz sponsorów
• 11:00 – spektakl taneczno-kostiumowy “Quisque suae fortunae faber / Jesteś kowalem swojego losu”, połączony z warsztatami tańców z XV wieku dla publiczności, w wykonaniu Teatru tańca historycznego “Sarabanda” Anny Korbolewskiej
• 12:00 – pokazy walk wojów
• 13:00 – spektakl taneczno-kostiumowy “Quisque suae fortunae faber / Jesteś kowalem swojego losu”, połączony z warsztatami tańców z XV wieku dla publiczności, w wykonaniu Teatru tańca historycznego “Sarabanda” Anny Korbolewskiej
• 14:00 – pokazy walk wojów
• 15:00 – podróż po stoiskach archeologii eksperymentalnej, z komentarzami wykonawców
• 16:00 – otwarcie jamy dziegciarskiej, pogadanka o dziegciu i smole
  w pradziejach
• 17:00 – zakończenie pierwszego pokazów

Sobota, 27 września 2025 r.

• 11:00 – rozpoczęcie imprezy, pokazy archeologii eksperymentalnej
• 11:30 – prezentacja wykonawców pokazów, z ciekawymi komentarzami
• 12:00 – Turniej Wojów o Skarb Skomanda
• 13:00 – turniej łuczniczy dla wojów
• 13:30 – pogadanka „Kuchnia starożytnej i średniowiecznej Litwy”, przygotowana przez Klub Archeologii Eksperymentalnej „Pajauta”
• 14:00 – turniej łuczniczy dla dzieci (do 14 lat)
• 14:30 – Nie od razu Jaćwieskie Centrum Archeologiczne zbudowano – przedstawienie projektu budowy parku archeologicznego w suwalskiej Szwajcarii, którą inauguruje bieżąca impreza
• 15:00 – turniej łuczniczy dla młodzieży i dorosłych (od 15 lat)
• 16:00 – wręczenie nagród w turniejach strzeleckich i Turnieju Wojów o Skarb Skomanda
• 16:30 – otwarcie pieca do wypału ceramiki, pogadanka o technice wyrobu naczyń glinianych
• 17:00 – występ ludowego zespołu tanecznego „Rta” z Centrum Młodzieży w Alytus (zorganizowany przez partnerów projektu – naszych przyjaciół z Litwy)
• 17:45 – poczęstunek dzikiem pieczonym na rożnie – dla wszystkich uczestników imprezy
• 18:00 – zakończenie festynu

Wstęp wolny, udział we wszystkich atrakcjach bezpłatny (nie dotyczy zakupu pamiątek i gastronomii).

Informacje o dojazdach:

Szwajcaria, rezerwat Cmentarzysko Jaćwingów, leży 7 km na północ od centrum Suwałk (łatwy dojazd drogą
E-8 w kierunku Budziska, a także możliwość wycieczki pieszej lub rowerowej). Kursują tam również autobusy regularnej komunikacji miejskiej. Dodatkowo dzięki uprzejmości przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Suwałkach uruchomiono specjalne bezpłatne linie autobusowe. (autobusy oznakowane „Festyn Archeologiczny„, szczegółowy rozkład na stronie PGK w Suwałkach). W pobliżu festynu znajdują się oznakowane miejsca parkingowe dla samochodów osobowych. Autobusy, po wysadzeniu podróżnych, powinny wycofać się na parkingi w Suwałkach lub Jasionowie. Proszę uważać, szczególnie na dzieci, jest to ruchliwa trasa międzynarodowa!

Program opracował mgr Jerzy Siemaszko

Dalsze informacje będą publikowane na stronie internetowej muzeum oraz w mediach, w tym społecznościowych. Serdecznie zapraszamy!

Impreza zorganizowana ze środków Unii Europejskiej,

Program Współpracy Transgranicznej Interreg VI-A Litwa-Polska 2021-2027,

projekt The Mysterious Land of Yotvingian Tribe, nr LTPL00455

Wkład własny zapewniło Miasto Suwałki

Fundatorem nagród w Turnieju Wojów o Skarb Skomanda jest Prezydent Miasta Suwałk

Współpraca organizacyjna i finansowa:

Urząd Miejski w Suwałkach, Nadleśnictwo Suwałki, Zarządu Dróg i Zieleni,

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Suwałkach

Główny organizator:

Muzeum Okręgowe w Suwałkach

 ul. T. Kościuszki 81, 16-400 Suwałki

tel. (0-87) 5665750, www.muzeum.suwalki.pl