PAMIĘCI ZYGMUNTA FILIPOWICZA

W 10. rocznicę śmierci

Przed dziesięcioma laty, 4 września, w augustowskim szpitalu zmarł Zygmunt Filipowicz (ur. 13 III 1931 w Raczkach) – muzealnik, badacz historii Suwalszczyzny, popularyzator wiedzy o ziemi suwalskiej, działacz społeczny
i kulturalny, dziennikarz z wykształcenia (ukończył w 1957 roku Wydział Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego). 1 września 1962 roku objął funkcję kierownika Muzeum Regionalnego (od 1965 – Muzeum Ziemi Suwalskiej) i pełnił ją do maja 1998 (od lipca 1975 jako dyrektor Muzeum Okręgowego
w Suwałkach). Przyczynił się wybitnie do rozwoju tej placówki, zarówno pod względem lokalowym, organizacyjnym, jak i gromadzenia zbiorów. W latach sześćdziesiątych XX wieku uczestniczył (jako organizator prac badawczych
i sekretarz redakcji Studiów i materiałów do dziejów Suwalszczyzny) w pracach Kompleksowej Ekspedycji Jaćwieskiej. W suwalskim muzeum zatroszczył się m.in. o spuściznę po Alfredzie Wieruszu-Kowalskim oraz o stworzenie kolekcji malarstwa polskiego z przełomu wieków XIX i XX. Doprowadził do utworzenia
w Suwałkach Muzeum im. Marii Konopnickiej w domu urodzenia poetki.
Na podstawie kwerend archiwalnych odkrył (wraz z żoną Ireną Filipowicz) wiele informacji dotyczących wczesnego okresu dzieciństwa autorki Imaginy. Ustalenia te opublikował w pięciokrotnie wznawianej książce Suwalskie lata Marii Konopnickiej. Udzielał się w Towarzystwie im. Marii Konopnickiej (był członkiem Zarządu Głównego). Uczestniczył w organizacji sesji naukowych i wystaw poświęconych pisarce, które odbywały się w Suwałkach. Napisał wiele artykułów naukowych i  popularnonaukowych dotyczących przede wszystkim dziejów kultury i oświaty, prasy, drukarstwa i muzealnictwa  w mieście nad Czarną Hańczą i na  Suwalszczyźnie. Jest autorem książek: Suwalszczyzna – panorama turystyczna (1980), Suwałki i okolice: przewodnik (1984), szkicu biograficznego Zdzisław Maszewski: bohater wywiadu Armii Krajowej (1984). W 1970 roku współzałożył Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Suwalszczyzna” (obecnie Stowarzyszenie Przyjaciół Suwalszczyzny), którego został prezesem (pełnił stale tę funkcję). W latach 1995–2000 był radnym z listy komitetu wyborczego „Moje Miasto”; w 2001 roku otrzymał tytuł Zasłużonego dla Miasta Suwałk. Spoczywa na cmentarzu komunalnym przy ul. Mikołaja Reja.

     Zygmunt Filipowicz należy do osób najbardziej zasłużonych w życiu kulturalnym i naukowym Suwałk drugiej połowy XX wieku. Życie i działalność Zygmunta Filipowicza zostały opisane  w Suwalskim słowniku biograficznym (Suwałki 2021, s. 143–145).